Circulair bouwen begint met data: op naar volledige herleidbaarheid van grondstoffen
Door: STARC op 13 maart 2024Vergeet cement en staal, data is het nieuwe bouwmateriaal. Grondstoffen worden schaarser en de uitstoot van CO2 en stikstof moet sterk worden teruggebracht. De stap naar een volledig circulaire bouweconomie in 2050 lijkt groot, maar is overbrugbaar met behulp van data. Een belangrijk speerpunt voor de bouw is de inzet van data voor het vergroten van de traceerbaarheid van grondstoffen. Data zorgt voor transparantie over de oorsprong en levenscyclus van materialen. Dat zorgt op zijn beurt voor efficiënter grondstoffenbeheer en meer hergebruik. Data legt de basis voor circulair bouwen.
Grondstoffen hergebruiken met behulp van data
De bouwsector staat voor een enorme uitdaging. De energieprijzen blijven flink stijgen en ook de CO2-heffingen op ETS-installaties zorgen voor hogere bouwkosten. Slimmer en efficiënter gebruik van grondstoffen drukt de kosten, bevordert de duurzaamheid en voorziet in de groeiende behoefte aan betaalbare bouwwerken. Het vergroten van de herleidbaarheid van grondstoffen is hierbij een essentiële stap. Er zijn meerdere data-oplossingen om hiermee aan de slag te gaan:
- Building Information Modeling (BIM). BIM omvat gedetailleerde informatie over gebruikte materialen. Dit vergemakkelijkt het hergebruik bij renovatie of sloop. Ook helpt BIM bij het minimaliseren van bouwafval. Door zorgvuldigere planning wordt verspilling van bouwmaterialen verminderd;
- Blockchain-technologie. Blockchain-technologie biedt een gedecentraliseerd register waarin de herkomst en transacties van grondstoffen veilig kunnen worden vastgelegd. Het verhoogt de transparantie en maakt herleidbaarheid in de héle toeleveringsketen mogelijk;
- Digital twins. Met behulp van digital twin-technologie kunnen digitale replica’s van fysieke bouwprojecten worden gecreëerd. Zo’n replica kan ook informatie over grondstoffengebruik bevatten. Hiermee is herleidbaarheid gedurende de hele levenscyclus van een bouwwerk mogelijk.
Een domeinoverstijgende aanpak voor duurzaamheidsdoelstellingen
De herleidbaarheid van grondstoffen vormt een cruciaal onderdeel van het circulaire bouwproces. Maar complexe uitdagingen, zoals duurzaamheid, blijven niet beperkt tot één specifiek domein. Wat ons betreft is een integrale, domeinoverstijgende aanpak nodig. Ofwel: nieuwe perspectieven waarbij gezamenlijk naar oplossingen wordt gezocht.
Voorbeeld: stikstofproblematiek
Het stikstofprobleem, een concreet voorbeeld van zo’n complexe uitdaging, heeft raakvlakken met het verkeer, de bouwnijverheid en de landbouw. Met het oog op de stikstofdoelstellingen moet de veestapel flink inkrimpen. Dit heeft grote impact op het bestaansrecht van veel veeteeltbedrijven. Tegelijkertijd liggen er voor deze agrariërs kansen. Zo kunnen zij de switch maken naar de teelt van grootschalige vezelgewassen, zoals vlas, hennep en olifantsgras; bio-grondstoffen waar in de bouw veel behoefte aan is. Zo’n samenwerking is niet alleen kosteneffectief en duurzaam, want lokaal verkregen, maar draagt ook bij aan het verbeteren van de bodemkwaliteit, waterkwaliteit en biodiversiteit.
Data voor een domeinoverstijgende aanpak
Een domeinoverstijgende aanpak om circulair te bouwen klinkt veelbelovend. Maar hoe krijgen we deze aanpak succesvol van de grond? Ook hier is het antwoord: data. STARC helpt de bouw bij het implementeren van data-oplossingen die een domeinoverstijgende aanpak faciliteren. Enkele mogelijkheden:
- Centrale datahub. Het opzetten van een centrale datahub waarin informatie over grondstoffen, leveranciers en bouwprojecten wordt gedeeld tussen verschillende partijen. Dit vergemakkelijkt de herleidbaarheid van grondstoffen;
- Standaardisatie van data. Het vaststellen van standaarden voor het vastleggen en delen van gegevens over grondstoffen in de gehele toeleveringsketen. Zo wordt de datakwaliteit geborgd;
- Predictive analytics. Met behulp van predictive analytics kunnen aannemers de behoefte aan grondstoffen nauwkeurig voorspellen op basis van historische data. Zo worden betere inkoopbeslissingen genomen en verspilling verminderd.
Door bovengenoemde data-oplossingen te implementeren, ontstaat er een 360-graden beeld van de herleidbaarheid van grondstoffen. Essentieel voor een succesvolle transitie naar circulair bouwen op domeinoverstijgend niveau.
Circulair bouwen met data
In toenemende mate stelt de overheid eisen op het gebied van duurzaamheid en traceerbaarheid. Het nauwkeurig documenteren van de herkomst en het gebruik van grondstoffen wordt doorslaggevend om aan de regelgeving te voldoen. Wil je jouw data inzetten om met circulair bouwen aan de slag te gaan of samen met andere sectoren naar oplossingen te zoeken? Onze dataconsultants staan voor je klaar.